e-Learning Hub | Ψηφιακή Χρηματοοικονομική Παιδεία: Διαχειριστείτε Έξυπνα τα Χρήματά σας στην Ψηφιακή Εποχή
Ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες για καλύτερη ένταξη στην ψηφιακή οικονομία
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στον σημερινό ψηφιακό κόσμο, η πρόσβαση σε ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες είναι σημαντική για τη συμμετοχή στην σύγχρονη οικονομία. Αυτές οι ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, όπως η χρήση εφαρμογών για τραπεζικές συναλλαγές ή η πληρωμή μέσω του τηλεφώνου, αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα χρήματα. Αυτές οι αλλαγές καθίστανται δυνατές χάρη στη χρηματοοικονομική τεχνολογία (fintech), που σημαίνει τη χρήση τεχνολογίας για να γίνει το τραπεζικό σύστημα καλύτερο για όλους. Ωστόσο, ακόμη και με όλους αυτούς τους νέους τρόπους τραπεζικής, τα μετρητά εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται από πολλούς ανθρώπους. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει χάσμα μεταξύ αυτών που χρησιμοποιούν παραδοσιακούς και εκείνων που χρησιμοποιούν ψηφιακούς τρόπους διαχείρισης χρημάτων. Είναι σημαντικό να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα, ώστε όλοι να έχουν πρόσβαση σε ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα χρήματα τους μέσω του διαδικτύου, υπάρχει αύξηση της ψηφιακής χρηματοοικονομικής ένταξης. Αυτό έχει πολλά οφέλη, όπως ευκολία, ασφάλεια και οικονομική ανάπτυξη για όλους.
Τι είναι η ψηφιακή χρηματοοικονομική υπηρεσία;
Η ψηφιακή χρηματοοικονομική υπηρεσία είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει τη χρήση χρηματοοικονομικών υπηρεσιών σε τηλέφωνα, υπολογιστές, το διαδίκτυο ή κάρτες που συνδέονται με ψηφιακά συστήματα πληρωμών. Η ψηφιακή χρηματοοικονομική υπηρεσία περιλαμβάνει τα πάντα, όπως εφαρμογές, ιστότοπους και εργαλεία που επιτρέπουν στους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται τα χρήματά τους διαδικτυακά. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να κάνουν πληρωμές, να αποταμιεύουν και να λαμβάνουν δάνεια χωρίς να χρειάζεται να επισκέπτονται τράπεζα ή να επικοινωνούν απευθείας με μια χρηματοοικονομική εταιρεία.
Ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και πάροχοι
Οι ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (DFS) είναι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες που βασίζονται σε ψηφιακές τεχνολογίες. Περιλαμβάνουν δραστηριότητες και προϊόντα που σχετίζονται με χρήματα, όπως διαδικτυακή τραπεζική, εφαρμογές για κινητά, ψηφιακά πορτοφόλια, ανέπαφες πληρωμές, μηχανικά αναγνώσιμα έγγραφα και ηλεκτρονικές υπογραφές. Η χρήση ψηφιακής τεχνολογίας σε αυτές τις υπηρεσίες βοηθά περισσότερους ανθρώπους να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτές, ειδικά εκείνους που συνήθως δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες. Επίσης, ενθαρρύνει τον χρηματοοικονομικό τομέα να δημιουργεί νέες ιδέες και τρόπους για να βοηθήσει τους ανθρώπους με τα χρήματά τους.
Υπάρχουν διάφοροι πάροχοι ψηφιακών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που προσφέρουν ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες σε εταιρείες ή απλούς ανθρώπους. Ένας πάροχος ψηφιακών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών μπορεί να περιλαμβάνει παραδοσιακές τράπεζες ή ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά και εκδότες ηλεκτρονικού χρήματος ή εταιρείες fintech.
Τι είναι το Fintech;
Το Fintech είναι η σύντμηση του όρου χρηματοοικονομική τεχνολογία και περιγράφει τη χρήση της τεχνολογίας στον χρηματοοικονομικό κλάδο. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση υπολογιστών για την ανάλυση δεδομένων, τη χρήση κβαντικών υπολογιστών για υπολογιστικές εργασίες, την αποθήκευση δεδομένων στο διαδίκτυο, τη διδασκαλία υπολογιστών να μαθαίνουν από δεδομένα και την τεχνητή νοημοσύνη. Στόχος είναι να γίνουν οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες καλύτερες και ευκολότερες στη χρήση για εταιρείες, επιχειρηματίες και απλούς ανθρώπους.
Τι είναι οι ψηφιακές πληρωμές;
Οι ψηφιακές πληρωμές, επίσης γνωστές ως ηλεκτρονικές πληρωμές, περιγράφουν τη μεταφορά χρημάτων μεταξύ λογαριασμών χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικές συσκευές όπως τηλέφωνα, υπολογιστές, έξυπνα ρολόγια, ταμπλέτες και οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή.
Ένας ψηφιακός τραπεζικός λογαριασμός εμπίπτει σε μία από τις τρεις κατηγορίες: για επιχειρήσεις, για την κυβέρνηση ή για απλούς ανθρώπους. Όταν τα χρήματα μετακινούνται μεταξύ οποιουδήποτε από αυτά τα δύο γκρουπ, ταξινομούνται σε διαφορετικούς τύπους ψηφιακών πληρωμών. Ένας τύπος, που ονομάζεται πληρωμές G2P, συμβαίνει όταν η κυβέρνηση (G) μεταφέρει χρήματα σε απλούς ανθρώπους (P). Αυτός ο τύπος πληρωμής, όπως η κοινωνική βοήθεια, οι πληρωμές ανεργίας ή οι επιστροφές φόρων, βοηθά ευάλωτες ομάδες ανθρώπων να γίνουν μέρος της ψηφιακής οικονομίας.
Υπάρχει χάσμα μεταξύ χρήσης μετρητών και ψηφιακών πληρωμών;
Το χάσμα μεταξύ χρήσης μετρητών και ψηφιακών πληρωμών περιγράφει τη διαφορά μεταξύ των ανθρώπων που χρησιμοποιούν μετρητά και εκείνων που χρησιμοποιούν ψηφιακές μεθόδους πληρωμής. Ορισμένες ομάδες ανθρώπων, όπως οι ηλικιωμένοι, συχνά έχουν λιγότερη πρόσβαση σε ψηφιακά εργαλεία, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολο γι’ αυτούς να πραγματοποιήσουν ψηφιακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές και εμποδίζει την κοινωνικοοικονομική τους ένταξη και ισότητα.
Ωστόσο, ενώ ο όρος “χάσμα” υποδηλώνει ότι υπάρχει μια ισχυρή διάκριση μεταξύ των ανθρώπων που χρησιμοποιούν ψηφιακές πληρωμές και άλλων που χρησιμοποιούν μετρητά, οι μελέτες υποδεικνύουν ότι το χάσμα μεταξύ μετρητών και ψηφιακών πληρωμών δεν είναι πάντα τόσο σαφές. Στην πραγματικότητα, τα μετρητά παραμένουν ένα σημαντικό μέσο πληρωμής παράλληλα με τις ψηφιακές πληρωμές, ακόμη και για τους ανθρώπους που είναι εξοικειωμένοι με τον ψηφιακό κόσμο. Το Ευρωσύστημα επιθυμεί να διατηρήσει τα μετρητά ως έγκυρο μέσο πληρωμής για να καλύψει τις χρηματοοικονομικές ανάγκες όλων των ανθρώπων. Εξετάζουν ακόμη και την προσθήκη ενός ψηφιακού ευρώ για να προσφέρουν περισσότερες επιλογές για πληρωμές.
Η σημασία της ψηφιακής χρηματοοικονομικής εγγραμματοσύνης
Η ψηφιακή χρηματοοικονομική εγγραμματοσύνη περιγράφει έναν συνδυασμό γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που χρειάζονται οι άνθρωποι για να λαμβάνουν καλές προσωπικές αποφάσεις σχετικά με τα χρήματά τους, ενώ χρησιμοποιούν ψηφιακές τεχνολογίες. Μέσω ενός καλού επιπέδου ψηφιακής χρηματοοικονομικής εγγραμματοσύνης, οι άνθρωποι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ψηφιακά χρηματοοικονομικά προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους, όπως ψηφιακές συναλλαγές, πληρωμές, αποταμιεύσεις, πιστώσεις και ασφάλειες. Μέσω αυτού, όλοι οι άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με λιγότερες ευκαιρίες, μπορούν να βιώσουν μεγαλύτερη ψηφιακή χρηματοοικονομική ένταξη στην κοινωνία, η οποία είναι σημαντικός παράγοντας για την κοινωνική ένταξη.
Χρηματοοικονομική ένταξη μέσω της τεχνολογίας
Η χρηματοοικονομική ένταξη σημαίνει ότι όλοι (επιχειρήσεις καθώς και απλοί άνθρωποι) έχουν πρόσβαση σε προσιτές τραπεζικές υπηρεσίες από αξιόπιστους θεσμούς.
Με την άνοδο της τεχνολογίας, οι ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες έχουν αρχίσει να ενισχύουν τη χρηματοοικονομική ένταξη, με οφέλη για πολλά χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις που προηγουμένως είχαν περιορισμένη πρόσβαση στις παραδοσιακές τράπεζες. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η κυβέρνηση μπόρεσε να παρέχει γρήγορη και ασφαλή χρηματοοικονομική υποστήριξη σε “δύσκολα προσβάσιμους” ανθρώπους και επιχειρήσεις, εξασφαλίζοντας τη χρηματοοικονομική τους ένταξη.
Τα οφέλη της ψηφιακής χρηματοοικονομικής ένταξης
Η ψηφιακή χρηματοοικονομική ένταξη σημαίνει τη χρήση ψηφιακών εργαλείων για την παροχή προσιτών τραπεζικών υπηρεσιών σε ανθρώπους που αυτή τη στιγμή δεν έχουν πρόσβαση στις παραδοσιακές τράπεζες, εξασφαλίζοντας ότι αυτές οι υπηρεσίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και είναι προσιτές.
Τα οφέλη της ψηφιακής χρηματοοικονομικής ένταξης είναι τα εξής:
- Κάνει την τραπεζική πιο βολική
- Δίνει πρόσβαση σε περισσότερες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες μέσω διαδικτύου
- Συλλέγει χρήσιμα δεδομένα για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων
- Βελτιώνει την ασφάλεια
- Κάνει τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες πιο προσβάσιμες σε όλους
- Βελτιώνει την κοινωνική ευημερία και την οικονομική ανάπτυξη
- Φθάνει στους πιο φτωχούς ανθρώπους σε απομακρυσμένες περιοχές
Ερωτήσεις αυτοεκτίμησης
ΠΗΓΕΣ
Appaya, S. and Shaikh, S., 2024. Embracing Disruption, Unveiling the Future: The Story of Digital Financial Services. World Bank Blogs. Available at: https://blogs.worldbank.org/en/psd/embracing-disruption-unveiling-future-story-digital-financial-services.
Center for Strategic and International Studies (CSIS), 2024. The Future of Digital Financial Inclusion. CSIS Features. Available at: https://features.csis.org/future-of-digital-financial-inclusion/.
Consultative Group to Assist the Poor (CGAP), 2020. Digital Pathway to Financial Inclusion. CGAP Blog. Available at: https://www.cgap.org/blog/digital-pathway-to-financial-inclusion.
Demirgüç-Kunt, A., Klapper, L., Singer, D., Ansar, S. and Hess, J., 2018. The Global Findex Database 2017: Measuring Financial Inclusion and the Fintech Revolution. ScienceDirect. Available at: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214845017301503.
European Central Bank (ECB), 2024. Digital Financial Services and Financial Inclusion. ECB Economic Bulletin. Available at: https://www.ecb.europa.eu/press/economic-bulletin/articles/2024/html/ecb.ebart202402_02~d821c613a7.en.html.
International Monetary Fund (IMF), 2020. Digital Financial Inclusion in the Times of COVID-19. IMF Blog. Available at: https://www.imf.org/en/Blogs/Articles/2020/07/01/blog-digital-financial-inclusion-in-the-times-of-covid-19.
Kagan, J., 2023. Financial Technology (Fintech). Investopedia. Available at:
ScienceDirect, 2024. Financial Inclusion. ScienceDirect Topics. Available at: https://www.sciencedirect.com/topics/economics-econometrics-and-finance/financial-inclusion.
World Bank, 2024. Digital Financial Inclusion. World Bank Publication. Available at: https://www.worldbank.org/en/topic/financialinclusion/publication/digital-financial-inclusion.
World Bank, 2024. Digital Financial Services. World Bank Publication. Available at: https://pubdocs.worldbank.org/en/230281588169110691/Digital-Financial-Services.pdf.
World Bank, 2024. Digital Financial Services Overview. Digital Finance. Available at: https://digitalfinance.worldbank.org/topics/dfs-overview.
